Nowa Ruda

Program Festiwalu Góry Literatury
7.07.23 | PI¡TEK
Zamek Sarny
¦cinawka Górna 40E
od 12.00 akcja edukacyjna Tour de Konstytucja
(wspó³organizator: Fundacja Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych)
Zamek Sarny
¦cinawka Górna 40E
obowi±zuje ca³odzienny bilet
12.00 Otwarcie Festiwalu Góry Literatury 2023
12.30 Pokaz instalacji Strefa ukrytej przemocy, Border Emergency Collective
12.45 Strefa ukrytej przemocy. O sytuacji na granicy polsko-bia³oruskiej rozmawiaj±
Katarzyna Czarnota, Anna D±browska, Hanna Machiñska i Przemys³aw Wielgosz
(wspó³organizator: Fundacja Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych)
14.00 Miko³aj Grynberg, Jezus umar³ w Polsce. Z autorem rozmawia Karolina Jaklewicz
(wspó³organizator: Wydawnictwo Agora)
15.30 Jacek Dehnel, Bruma. Z autorem rozmawia Eliza K±cka
17.00 Karol Maliszewski, Tatiana Tokarczuk, Diabe³ z Wilkowca.
Z twórcami rozmawia Piotr Jakub Fereñski
(wspó³organizator: Wydawnictwo Warstwy)
18.30 Odra jako osoba prawna. Z Jerzym Bielukiem, Karolin± Kuszlewicz i Robertem
Rientem rozmawia Kinga Dagmara Siadlak
20.00 Wolne S±dy. Rozmawiaj±: Maria Ejchart-Dubois, Sylwia Gregorczyk-Abram,
Paulina Kieszkowska-Knapik i Micha³ Wawrykiewicz
21.30 koncert: Maria Peszek
wiêcej »

7.07 | PI¡TEK
Zamek Sarny
¦cinawka Górna 40E
od 12.00 akcja edukacyjna Tour de Konstytucja
(wspó³organizator: Fundacja Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych)
Zamek Sarny
¦cinawka Górna 40E
obowi±zuje ca³odzienny bilet
12.00 Otwarcie Festiwalu Góry Literatury 2023
12.30 Pokaz instalacji Strefa ukrytej przemocy, Border Emergency Collective
12.45 Strefa ukrytej przemocy. O sytuacji na granicy polsko-bia³oruskiej rozmawiaj±
Katarzyna Czarnota, Anna D±browska, Hanna Machiñska i Przemys³aw Wielgosz
(wspó³organizator: Fundacja Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych)
14.00 Miko³aj Grynberg, Jezus umar³ w Polsce. Z autorem rozmawia Karolina Jaklewicz
(wspó³organizator: Wydawnictwo Agora)
15.30 Jacek Dehnel, Bruma. Z autorem rozmawia Eliza K±cka
17.00 Karol Maliszewski, Tatiana Tokarczuk, Diabe³ z Wilkowca.
Z twórcami rozmawia Piotr Jakub Fereñski
(wspó³organizator: Wydawnictwo Warstwy)
18.30 Odra jako osoba prawna. Z Jerzym Bielukiem, Karolin± Kuszlewicz i Robertem
Rientem rozmawia Kinga Dagmara Siadlak
20.00 Wolne S±dy. Rozmawiaj±: Maria Ejchart-Dubois, Sylwia Gregorczyk-Abram,
Paulina Kieszkowska-Knapik i Micha³ Wawrykiewicz
21.30 koncert: Maria Peszek...wiêcej »

Przyjazd miêdzynarodowego jury do Broumova zbli¿a siê wielkimi krokami, a my dopracowujemy szczegó³y wizyty, która odbêdzie siê w poniedzia³ek 26 czerwca 2023. Oprócz zwiedzania broumowskich murów, miasta i klasztoru zabierzemy jurorów na przedstawienie teatru ulicznego pt. "Letkynì" w wykonaniu zespo³u Holektiv, które odbêdzie siê w ramach Miêdzynarodowego Festiwalu Teatralnego w Hradcu Králové.
Daj siê ponie¶æ atmosferze pierwszych samolotów i poetyce pocz±tku XX wieku i przyjd¼ w poniedzia³ek 26.06.23 o godz. 16.00 na Kostelní námìstí (plac ko¶cielny) w Broumovie i wesprzyj kandydaturê Broumova na Europejsk± Stolicê Kultury.wiêcej »

PROGRAM FESTIWAL DZIEJE SIÊ 23-25.06.23 NOWA RUDA

23.06 – PI¡TEK

RYNEK
11.00 – 16.00 – #do³adujsiêkultur± - prezentacja samochodów elektrycznych, MOTORPOL Wroc³aw, ID.Buzz nowe technologie
13.00 – Laski – widowisko plenerowe, w wykonaniu aktorów Teatru Terminus A QUO z Nowej Soli. Re¿yseria Edward Gramont
14.00 – Nasza Bia³a Lokomotywa - happening z udzia³em mieszkañców Nowej Rudy, turystów i go¶ci
14.30 – A jednak przyjecha³a – wernisa¿ wystawy zdjêæ z 1973 roku, autorstwa Macieja Mañkowskiego...wiêcej »

Pogranicze czesko-¶l±skie wyda³o wybitnych twórców s³owa pisanego. Josef Èapek urodzi³ siê w Hronovie, natomiast jego m³odszy brat Karel w Ma³ych Svatoòovicach. Do szko³y w Èeskiej Skalicy uczêszcza³a Bo¾ena Nìmcová. W latach 1863–67 w gimnazjum u ojców benedyktynów nauki pobiera³ Alois Jirásek. Pisarz w latach 1918, 1919, 1921 i 1930 by³ nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Jego imiê nosi czerwony szlak turystyczny (czes. Jiráskova horská cesta) w Górach Orlickich, na Pogórzu Orlickim i na Broumovskiej vrchovinie. Pod koniec lat 40. XX w. jako nauczyciel w szko³ach ¶rednich pracowa³ Josef ©kvorecký. Tradycje literackie w mie¶cie nad Stìnav± s± dalej kontynuowane. Od 1997 odbywaj± siê czesko-polskie Dni Poezji (Dny poezie), wymy¶lone i prowadzone przez Vìrê Kopeck±. W 2022 r. odby³a siê ju¿ 23. edycja tej imprezy. Innymi wspó³czesnymi poetami z Broumova s±: Milo¹ Hromádka, Eva Kuèerová (1946-2007) i Jana Wienerová. Od 2018 Wroc³awski Dom Literatury wraz z czeskimi partnerami prowadzi program rezydencyjny w broumovskim klasztorze. W programie udzia³ bior± pisarze uprawiaj±cych wszystkie gatunki literackie, ilustratorzy ksi±¿ek, autorzy ksi±¿ek artystycznych i komiksów. W siedmiotysiêcznym Broumovie funkcjonuje teatr (Mìstské divadlo Broumov) a innymi instytucjami kultury s± biblioteka (Mìstská knihovna) i muzeum (Muzeum Broumovska). Broumov zosta³ finalist± konkursu na Europejsk± Stolic± Kultury w 2028...wiêcej »

Janovièky to osada w Czechach po³o¿ona 9 km na pó³noc od Broumova. W 2018 r. Stowarzyszenie BCB – Board Club Broumov wraz z polskim partnerem Fundacj± Odnowy Ziemi Noworudzkiej z³o¿y³o wniosek projektowy do UE pt. „Uprawiamy sport i bawimy siê razem na pograniczu czesko-polskim”. Jego przes³aniem by³a wspólna realizacja dzia³añ sportowych i spo³eczno-kulturalnych, zwiêkszenia intensywno¶ci i pog³êbienia wspó³pracy ludno¶ci na ró¿nych poziomach ¿ycia spo³ecznego w regionie przygranicznym oraz wzmocnienia poczucia przynale¿no¶ci ludno¶ci sudeckiej do jej terytorium. Wspólne spotkania Polaków i Czechów przyczyni± siê do nawi±zania nowych kontaktów miêdzyludzkich i trwa³ego partnerstwa, a tak¿e pomog± we wzajemnym poznaniu jêzyka i kultury po obu stronach granicy. W pierwszej fazie projektu BCB skupi³o siê na budowie infrastruktury na obszarze „Koupálo Janovièky”. W ramach projektu powsta³ wielofunkcyjny budynek stowarzyszenia, muszla koncertowa oraz wielofunkcyjne boisko z przeznaczeniem na turnieje sportowe, imprezy kulturalne, warsztaty, dyskusje, wyk³ady, wspólne spotkania towarzyskie, imprezy dla ogó³u czesko-polskiej publiczno¶ci w ka¿dym wieku.
Obecnie oprócz ju¿ wymienionych: budynku (kulturak), muszli koncertowej i boiska, do dyspozycji go¶ci jest bar, domki letniskowe, basen z piaszczyst± pla¿± i zje¿d¿alni± oraz zaplecze sanitarne. Koupalo Janovièky jest idealnym miejscem na spêdzenie wolnego czasu na ³onie natury oraz przestrzeni± na ró¿nego typu dzia³ania kulturalno-sportowe. Pobliski Broumov zosta³ finalist± konkursu na Europejsk± Stolic± Kultury w 2028...wiêcej »

Tu¿ przy granicy z Polsk±, 20 kilometrów na zachód od Nowej Rudy, znajduje siê czeskie miasteczko Broumov, a w nim jeden ze starszych browarów w tej czê¶ci Europy. Obecnie wyrabiane jest tu piwo, nawi±zuje swoj± nazw± do prze³o¿onego za³o¿ycieli browaru - zakonu benedyktynów. Nadanie praw miejskich Broumovowi w 1348 r. uznaje siê za pocz±tek tradycji warzenia piwa w tym mie¶cie. W ¶redniowieczu zakonnicy warzyli piwo na w³asny u¿ytek, które w tamtych czasach mia³o ni¿sz± zawarto¶ci± alkoholu. By³ to wtedy napój powszechny i obok mleka najbardziej dostêpny. Pierwszym znanym z nazwiska piwowarem by³ Johann Verner (zm. w 1633). Ze wzglêdu na obawy przed po¿arami, które nêka³y miasto, zakonnicy postanowili na pocz±tku XVIII w. przenie¶æ browar poza mury klasztoru. Nowy budynek postawiono w latach 1712-14 w pobliskiej wsi Olivìtin (dzi¶ bêd±cej czê¶ci± miasta), w odleg³o¶ci oko³o 2 km od klasztoru. W tym miejscu browar funkcjonuje do dzisiaj. W 1889 r. wybudowano nowoczesn± s³odowniê, a miejscowe piwo zaczê³o zyskiwaæ uznanie na arenie miêdzynarodowej, w tym medale na targach w Pary¿u (1890) i Wiedniu (1898). Kolejna modernizacja zak³adu nast±pi³a w pocz±tkach XX w. Benedyktyni uwa¿ani byli za dobrych pracodawców. Dawali pracownikom „deputat piwny”. W jego sk³ad wchodzi³y 3 litry piwa dziennie, wêgiel na zimê i karp na ¶wiêta. Równie¿ na ¶wiêta pracownicy dostawali 3 litry mocniejszego alkoholu. Oprócz piwa na terenie browaru funkcjonowa³a fabryka likierów (wyrabiano ich a¿ 35 rodzaje). W 1948 r. browar klasztorny upañstwowiono. Obecnie jest spó³k± prywatn±. Broumov zosta³ finalist± konkursu na Europejsk± Stolic± Kultury w 2028...wiêcej »

Pierwsze wzmianki o Broumovie pojawiaj± siê w 1213 r., kiedy król czeski Przemys³ Ottokar I ofiarowa³ ziemiê opactwu benedyktynów, których has³em przewodnim sta³o siê zawo³anie ³ac. Ordo et pax (³ad i pokój). Od tego momentu rozpocz±³ siê kilkusetletni, miejscami bardzo burzliwy, zwi±zek benedyktynów z miastem. Niebawem dziêki opatowi Martinowi I (1253–1278) wybudowano ko¶ció³ parafialny oraz probostwo. W 1348 r. cesarz Karol IV nada³ benedyktynom prawa równe miastom królewskim Hradcowi Králové i K³odzku, a w 1459 r. opat Jan I (1449–1460) uzna³ nowego czeskiego króla Jerzego z Podiebradów i zaprosi³ go do klasztoru. W kolejnych latach pojawili siê energiczni i wp³ywowi opaci jak Wolfgang Selender (1602–1619) z Pro¹ovic. Dziêki rozwojowi gospodarczemu w pierwszej po³owie XVIII w. nast±pi³ najwiêkszy rozkwit miasta. Zostaj± wzniesione nowe barokowe obiekty klasztorne, ko¶cio³y oraz rezydencje a na nich zazwyczaj kartusz z herbem opactwa, sk³adaj±cy siê z dwóch tarcz pod mitr±. Prawa (z punktu widzenia tarczownika) zawiera srebrn± belkê (k³odê) z trzema kikutami po uciêtych ga³êziach, nawi±zuj±c± do historii powstania klasztoru. Lewa z niebieskim t³em ma trzy srebrne skosy, z których ¶rodkowy zdobi± trzy czerwone ró¿e. Pierwotnie na belce ¶rodkowej znajdowa³a siê tylko jedna ró¿a, wzorowana na herbie Poraj, którego nazwa wywodzi siê od Poraja, syna ksiêcia czeskiego S³awnika i brata ¶w. Wojciecha. Na niektórych herbach znajduj± siê monogramy ówczesnych opatów a dwie kolejne litery to skrót od tytu³u: opat w Broumowie (³ac. AB - Abbas Braunensis). Opactwo w Broumovie by³o prepozyt± opactwa w Brzewnowie (³ac. Abbas Brzevnovensis). Broumov zosta³ finalist± konkursu na Europejsk± Stolicê Kultury w 2028...wiêcej »

Najbardziej okaza³ym zabytkiem Broumova jest benedyktyñski klasztor – uznany za czeski zabytek narodowy. Klasztor zosta³ przebudowany na barokowy w latach 1726–1748 wed³ug projektu Kiliána Ignáca Dientzenhofera. Zespó³ klasztorny obejmuje: ko¶ció³ pw. ¶w. Wojciecha, a w nim refektarz z kopi± Ca³unu Turyñskiego z 1651 r. oraz ogromn± bibliotekê, a tak¿e Muzeum Ziemi Broumovskiej. Obecnie klasztor jest go¶cinnym miejscem edukacji, sztuki, dialogu, spotkania i wspó³pracy. Na jego terenie dzia³a Centrum Edukacyjno-Kulturalne - europejska instytucja promuj±ca kreatywno¶æ, pewno¶æ siebie i tolerancjê. Mo¿na tu odwiedziæ ogród, kawiarniê Café Dientzenhofer, restauracjê U Tøí rúzí, Galeriê Dzieciêc± Lapidárium i Galeriê Domow±, która znajduje siê w ogrodzie. Istnieje równie¿ mo¿liwo¶æ noclegu w barokowym kompleksie, w odrestaurowanych celach klasztornych Domu Go¶cinnego (Dùm Hostù). W klasztorze mo¿na wynaj±æ pomieszczenia na konferencje, imprezy i spotkania. Broumov zosta³ finalist± konkursu na Europejsk± Stolicê Kultury w 2028...wiêcej »

Broumov (niem. Braunau) to miasto w kraju hradeckim Czech, oddalone oko³o 20 km na zachód od Nowej Rudy. Po³o¿one w samym centrum Europy, blisko Polaków i Niemców. Miejsce przenikania siê ró¿nych kultur. Miasto znane z klasztoru benedyktynów - czeskiego zabytku narodowego. Tutaj nie boj± siê ciszy panuj±cej w poklasztornych murach oraz w miejscach, gdzie króluje „¶wiêty spokój”. Broumov zosta³ finalist± konkursu na Europejsk± Stolicê Kultury w 2028 roku. Na zdjêciach przedstawione epitafia z ko¶cio³ów ¶w. Piotra i Paw³a, Panny Marii oraz klasztoru...wiêcej »